ΓΙΑ ΤΙΣ «ΟΜΑΔΕΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑΣ» («GRUPOS DE AFINIDAD»)

Το «grupo de afinidad» (γκρούπο ντε αφινιδάδ, «ομάδα συγγένειας») ήταν το όνομα μιας οργανωτικής μορφής που επινοήθηκε στην Ισπανία της προ-Φρανκικής εποχής, για ν’ αποτελέσει την βάση της ισχυρής «Ιβηρικής Αναρχικής Ομοσπονδίας» («Federacion Anarquista Iberica»). Μια φωτογραφική βέβαια αναπαραγωγή των μορφών οργάνωσης και των μεθόδων της F.A.I. δεν θα ήταν ούτε δυνατή, ούτε επιθυμητή, αφού οι Ισπανοί αναρχικοί της δεκαετίας του 1930 αντιμετώπιζαν μια εντελώς διαφορετική κοινωνική πραγματικότητα από εκείνη που εμείς αντιμετωπίζουμε σήμερα. Ωστόσο, η μορφή του grupo de afinidad έχει αρκετά χαρακτηριστικά άμεσα εφαρμόσιμα σε κάθε κοινωνική κατάσταση γι’ αυτό και αυτά έχουν συνειδητά υιοθετηθεί από τους σύγχρονους ριζοσπάστες που ονομάζουν πολλές φορές τις οργανώσεις τους «κολλεκτίβες», «κοινόβια» ή «οικογένειες».

Το grupo de afinidad μπορεί εύκολα να θεωρηθεί ως ένας νέος τύπος εκτεταμένης οικογένειας, στην οποία οι δεσμοί συγγένειας αντικαθίστανται από στενές ανθρώπινες σχέσεις – σχέσεις βασισμένες σε κοινές επαναστατικές ιδέες και πρακτική. Πολύ πριν κερδίσει δημοτικότητα η λέξη «φυλή» στην αμερικανική αντικουλτούρα, οι Ισπανοί αναρχικοί ονόμαζαν τις συνελεύσεις τους «assembleas de las tribus», δηλαδή συνελεύσεις των φυλών.

Κάθε grupo de afinidad κρατιέται σκόπιμα μικρό, ώστε να επιτρέπει τον μεγαλύτερο βαθμό στενών σχέσεων ανάμεσα στα μέλη του. Αυτόνομη, συμβιωτική και αμεσοδημοκρατική, η ομάδα συνδυάζει την επαναστατική θεωρία με τον επαναστατικό τρόπο ζωής στην καθημερινή συμπεριφορά των μελών της. Δημιουργεί έναν ελεύθερο χώρο, στον οποίο οι επαναστάτες μπορούν να ξαναφτιάξουν τους εαυτούς τους, τόσο ως πρόσωπα όσο και ως κοινωνικά όντα.

Τα grupos de afinidad στοχεύουν στο να λειτουργήσουν ως καταλύτες μέσα στο λαϊκό κίνημα και όχι ως «πρωτοπορίες», διασπείρουν πρωτοβουλία και συνείδηση και όχι εντολές από ένα «γενικό επιτελείο» ή από κάποια άλλη «πηγή διαταγών». Οι ομάδες πληθαίνουν σε μοριακό επίπεδο και (όπως συμβαίνει με τα μόρια των αερίων που περιφέρονται ελεύθερα και τυχαία) ακολουθούν την δική τους «κίνηση Μπράουν». Το αν θα συνδεθούν κάποτε ή αν θα διαχωριστούν, καθορίζεται από τις ζωντανές καταστάσεις και όχι από γραφειοκρατικές οδηγίες που έχουν συλληφθεί σε κάποιο απομακρυσμένο κέντρο.

Έτσι, υπό συνθήκες ανοικτής πολιτικής καταστολής, τα grupos de afinidad αποδεικνύονται εξαιρετικά ανθεκτικά στην όποια απόπειρα αστυνομικής διείσδυσης. Λόγω της στενότητας των σχέσεων μεταξύ των μελών, οι ομάδες είναι πολύ δύσκολο να διαβρωθούν και, ακόμα και εάν συμβεί αυτό, δεν υπάρχει κανένας συγκεντρωτικός μηχανισμός από όπου μπορεί ο χαφιές να αποσπάσει μία έγκυρη εικόνα του κινήματος ως σύνολο.

…Κάθε grupo de afinidad προσπαθεί να αποκτήσει τις πηγές που χρειάζεται για να λειτουργήσει με αυτάρκεια. Κάθε ομάδα επιζητεί ένα ολοκληρωμένο σώμα γνώσης και εμπειρίας, ώστε να αντιπαρέλθει τους κοινωνικούς και ψυχολογικούς περιορισμούς που επιβάλλει η αστική κοινωνία πάνω στην ελεύθερη ανάπτυξη. Κάθε ομάδα, ως πυρήνας συνείδησης κι εμπειρίας, επιχειρεί να προαγάγει το αυθόρμητο λαϊκό επαναστατικό κίνημα μέχρι το σημείο εκείνο, κατά το οποίο όλες οι ομάδες θα μπορούν τελικά να χαθούν μέσα στις νέες οργανικές κοινωνικές μορφές που θα δημιουργήσει η Επανάσταση.

Πηγή: Murray Bookchin, «Άκου μαρξιστή!», εκδόσεις «Διεθνής Βιβλιοθήκη», Αθήνα, 1974

ΔΙΑΚΟΠΕΣ!!!!!

Ο Φωσφόρος θα απουσιάσει από 28 Ιουνίου έως 20 Ιουλίου λόγω διακοπών.

Τζων Χολτ: ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΩΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΛΟΒΟΤΟΜΗ

Σκέπτομαι τελευταία, και μάλιστα σοκάρομαι τρομερά, ότι όσα κάνουμε εμείς στο όνομα της εκπαίδευσης -και αυτό το «εμείς» το εννοώ με την ευρύτερη έννοια- είναι ασφαλώς σε συντριπτικό βαθμό ολέθρια για το πνεύμα, τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα των νέων ανθρώπων. Θεωρώ ότι η βλάβη που προξενούμε προχωρεί πολύ πιο βαθιά από τις κακές στρατηγικές διανοητικές μεθόδους που έχω περιγράψει στο βιβλίο μου «Γιατί αποτυγχάνουν τα παιδιά». Είναι βέβαια κάτι διανοητικό, όμως κάτι περισσότερο από αυτό. Στην Μεγάλη Βρετανία ζει κάποιος για τον οποίο ίσως αρκετοί από εσάς έχετε ήδη ακούσει. Λέγεται Ρόναλντ Νταίηβιντ Λαινγκ και είναι ψυχίατρος, ειδικός –όσο μπορεί να είναι κανείς- στον τομέα της σχιζοφρένειας. Έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Η πολιτική της εμπειρίας», το οποίο διάβασα πρόσφατα και έμεινα άναυδος. Ο Λαινγκ τόνισε κάτι που εγώ, αγνοώντας τα περί θεραπειών ψυχοπαθών, δεν ήξερα ή δεν είχα ποτέ μου σκεφθεί. Έλεγε ότι η θεραπεία των ανθρώπων που τους έχουμε κολλήσει την ετικέτα «σχιζοφρενής» κατά κανόνα βασίζεται αποκλειστικά στην –σύμφωνα με τα ίδια του τα λόγια- «αναπήρωση της εμπειρίας τους». Τι εννοεί τώρα με αυτό; Εννοεί ότι εμείς, οι αυτοαποκαλούμενοι «υγιείς», λέμε στους σχιζοφρενείς, τους οποίους εμείς πάλι αποκαλούμε «αρρώστους»: «ο τρόπος που ΕΣΕΙΣ αντιλαμβάνεστε τον κόσμο, ο τρόπος που ΕΣΕΙΣ νοιώθετε, ο τρόπος που ΕΣΕΙΣ αντιδράτε σε αυτόν, ο τρόπος που ΕΣΕΙΣ επικοινωνείτε, είναι λανθασμένος, άρρωστος, τρελός. Πρέπει να μάθετε να βλέπετε τα πράγματα όπως ΕΜΕΙΣ και να αντιδράτε σε αυτά όπως ΕΜΕΙΣ και μόνο όταν το κάνετε αυτό θα θεωρείστε υγιείς και σωστοί και θα σας επιτρέψουμε να βγείτε από το ψυχιατρείο». Φυσικά με αυτούς τους όρους δεν τους αφήνουν ελεύθερους, γιατί δεν θεραπεύονται ποτέ.

Αυτή καθαυτή η πιο πάνω διαπίστωση, η μεταχείριση του συνανθρώπου με έναν τέτοιον τρόπο, είναι το πιο ολέθριο από όλα. Διάβασα λοιπόν το βιβλίο με ένα ρίγος, όπως θα ΄λεγαν οι Γάλλοι, με μια ανατριχίλα τρόμου, γιατί είδα ξαφνικά κάτι που μέχρι τότε ούτε καν είχε περάσει έστω και φευγαλέα από το μυαλό μου, ότι δηλαδή η συμπεριφορά μας προς τα μικρά παιδιά, ακόμα και πριν από το σχολείο –και αυτή συνεχίζεται και στο σπίτι- ουσιαστικά αχρηστεύει την εμπειρία τους. Οι ενέργειές μας στο σχολείο, αντίθετα από τα ωραία μας κηρύγματα, λένε στα παιδιά: «Η εμπειρία ΣΑΣ, η σκέψη ΣΑΣ, οι ελπίδες ΣΑΣ, οι επιθυμίες ΣΑΣ, τα ενδιαφέροντά ΣΑΣ, δεν αξίζουν τίποτε. Αυτό που αξίζει είναι το ΔΙΚΟ ΜΑΣ ενδιαφέρον, η ΔΙΚΗ ΜΑΣ φροντίδα και οι ΔΙΚΕΣ ΜΑΣ αποφάσεις για το τι πρέπει να μάθετε».

Αυτό, καθώς το εξετάζω περισσότερο, είναι ένα είδος πνευματικής λοβοτομής. Ο άνθρωπος που μπορεί να αναπτυχθεί μέσα από αυτήν την διαδικασία, διατηρώντας ένα ελάχιστο αίσθημα προσωπικής ελευθερίας, αυτοεκτίμησης, αυτοσεβασμού, αξιοπρέπειας και αξίας, είναι τελικά ένας άνθρωπος πραγματικά σπουδαίος!

Πηγή: John Caldwell Holt, «Τhe Underachieving School», Νέα Υόρκη, 1970

Τζένη Μαστοράκη: ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ «ΜΠΗΤ»

Το κλειδί στο έργο και την στάση των ποιητών Beat υπάρχει σ’ ένα προδρομικό δημιούργημα, ένα κείμενο του W. Burroughs, γραμμένο γύρω στα 1946, που μιλάει για το ναυάγιο του «Τιτανικού». Ο καπετάνιος ντύνεται με γυναικεία ρούχα κι ορμάει να ληστέψει το χρηματοκιβώτιο του πλοίου και σκοτώνει τον ταμία και μια εφιαλτική ορχήστρα παίζει τον εθνικό ύμνο κι ορμάνε στις βάρκες κι η ορχήστρα παίζει τον εθνικό ύμνο κι ένας ανώμαλος με σουγιά έχει πιάσει πόστο σε μια βάρκα και κόβει τα δάχτυλα όσων προσπαθούνε να πιαστούν και ν’ ανέβουν κι η ορχήστρα παίζει τον εθνικό ύμνο και το καράβι βουλιάζει…

Έχουμε εδώ την αλληγορία του ναυάγιου της Αμερικής, που όλοι την εγκαταλείπουν σαν ποντίκια και μοναχός ο Beat δεν συμμετέχει. Βλέπει πως όλα βουλιάζουν, αλλά δεν ζητάει να γλιτώσει. Αυτός μπορεί να κάνει την φυγή του όποια ώρα θέλει –τον τρόπο τον ξέρει. Η πραγματικότητα δεν μπορεί ν’ αλλάξει κι αυτός δεν μπορεί να ζήσει μέσα στην πραγματικότητα. Έτσι, ενώ όλα καταποντίζονται, αυτός βλέπει να πλησιάζει η μεγάλη στιγμή της απόδρασής του από το τρελοκομείο του κόσμου, η καταστροφή παρασέρνει τους τοίχους, τα κάγκελα πέφτουν, άγγελοι βομβαρδίζουν το τρελοκομείο.

«Ω κοκαλιάρικες λεγεώνες βγείτε τρέχοντας

Ω αστερόεν σοκ της ευσπλαχνίας, ο αιώνιος πόλεμος έφτασε

Ω νίκη ξέχνα τα σώρουχά σου

Είμαστε λεύτεροι»

(Εισαγωγή της μεταφράστριας Τζένης Μαστοράκη στην έκδοση «Σύγχρονη Ποίηση / Άλλεν Γκίνσμπεργκ», εκδόσεις «Μπουκουμάνη», Αθήνα, 1974).

Ροβεσπιέρος: Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ 8ΗΣ ΘΕΡΜΙΔΟΡ

«...Kαι τι δεν έχουν κάνει για να καλλιεργήσουν τις διαστροφές ανάμεσά μας; Kι εμείς τι κάναμε εδώ και λίγο καιρό για να τους καταστρέψουμε; Tίποτα, γιατί σηκώνουν με αυθάδεια το κεφάλι και απειλούν ατιμώρητα την αρετή. Tίποτα, γιατί η κυβέρνηση οπισθοχώρησε μπροστά στις φατρίες, κι αυτές βρίσκουν προστάτες ανάμεσα στους εντολοδόχους της δημόσιας αρχής... Όμως, στην πορεία στην οποία βρισκόμαστε, το να σταματήσουμε πριν από το τέρμα ισοδυναμεί με το χαμό μας και εμείς ντροπιασμένοι οπισθοχωρήσαμε. Ενώ εσείς προστάξατε την τιμωρία μερικών καθαρμάτων, υπεύθυνων για όλα μας τα δεινά, αυτοί τολμούν να προβάλλουν αντίσταση στην εθνική Δικαιοσύνη και για χάρη τους θυσιάζονται τα πεπρωμένα της πατρίδας και της ανθρωπότητας. Aς περιμένουμε λοιπόν όλες τις μάστιγες που μπορούν να προκαλέσουν οι φατρίες που κινούνται ατιμώρητα. Στο μέσο τόσων φλογερών παθών, και σε μια τόσο εκτεταμένη επικράτεια, οι τύραννοι, που τα στρατεύματά τους τρέπονται σε φυγή, αλλά περιέργως ούτε αιχμαλωτίζονται ούτε εξοντώνονται, αποτραβιούνται για να σας αφήσουν να γίνετε λεία των εσωτερικών σας διαφωνιών που ανάβουν οι ίδιοι, και μιας στρατιάς από εγκληματίες πράκτορες, που εσείς δεν μπορείτε ούτε καν να τους αντιληφθείτε...»

«...Λαέ, να θυμάσαι ότι όταν μέσα στην Δημοκρατία δεν βασιλεύει η Δικαιοσύνη με απόλυτη μάλιστα εξουσία και όταν αυτή η λέξη δεν σημαίνει την αγάπη για την ισότητα και την πατρίδα, τότε η λευτεριά είναι κακή έννοια. Λαέ, εσύ που σε φοβούνται, σε κολακεύουν και σε περιφρονούν, εσύ, αναγνωρισμένε κυρίαρχε, που σε μεταχειρίζονται πάντα σαν σκλάβο, να θυμάσαι ότι παντού όπου δεν βασιλεύει η Δικαιοσύνη, βασιλεύουν τα πάθη των αξιωματούχων, και τότε ο λαός δεν άλλαξε τα πεπρωμένα του, αλλά τις αλυσίδες του! Nα θυμάσαι ότι μέσα στους κόλπους σου υπάρχει ένας συνασπισμός απατεώνων, που αγωνίζεται ενάντια στη δημόσια αρετή, που έχει περισσότερη επιρροή στις υποθέσεις σου από εσένα τον ίδιο, που σε φοβάται και σε κολακεύει χοντρικά, αλλά συνάμα και σε προγράφει λιανικά στο πρόσωπο του κάθε καλού πολίτη».

«Nα θυμάσαι ότι οι εχθροί σου, όχι μόνο δεν θυσιάζουν αυτή τη φούχτα των απατεώνων για την ευτυχία σου, αλλά επιδιώκουν να θυσιάσουν εσένα για τη φούχτα των απατεώνων, που είναι υπεύθυνοι για όλα τα δεινά, όπως είναι και τα μοναδικά εμπόδια για τη δημόσια ευημερία. Nα ξέρεις ότι κάθε άνθρωπος που θα ξεσηκωθεί για να υπερασπιστεί τη δημόσια αρετή και ηθική, θα καταβληθεί από τους εξευτελισμούς και θα προγραφεί από τους απατεώνες. Nα ξέρεις ότι κάθε φίλος της λευτεριάς θα βρίσκεται πάντα ανάμεσα σε ένα καθήκον και σε μια συκοφαντία, να θυμάσαι ότι αυτοί που δεν θα μπορούν να κατηγορηθούν για προδοσία, θα κατηγορηθούν για φιλοδοξία, να θυμάσαι ότι η επίδραση της χρηστότητας και των ηθικών αρχών θα συγκρίνεται με την δύναμη της τυραννίας και τη βιαιότητα των παρατάξεων, να θυμάσαι ότι η εμπιστοσύνη και η εκτίμησή σου θα είναι τίτλοι προγραφής για όλους τους φίλους σου, να θυμάσαι ότι οι κραυγές του καταπιεσμένου πατριωτισμού θα χαρακτηρίζονται κραυγές εξέγερσης και ότι εφόσον δεν θα τολμούν να επιτεθούν σε σένα μαζικά, θα σε προγράφουν λιανικά στο πρόσωπο όλων των καλών πολιτών, μέχρις ότου οι φιλόδοξοι να οργανώσουν την τυραννία τους».

«Aυτή είναι η εξουσία των τυράννων που εξοπλίζονται εναντίον μας, αυτή είναι η επίδραση του συνασπισμού τους πάνω σε όλους τους διεφθαρμένους ανθρώπους, που είναι πάντα έτοιμοι να τους υπηρετήσουν. Έτσι λοιπόν, τα καθάρματα μάς επιβάλλουν το νόμο της προδοσίας του λαού, γιατί αλλιώς θα χαρακτηριζόμασταν δικτάτορες. Θα προσυπογράψουμε τον νόμο; Όχι: θα υπερασπιστούμε τον λαό, με αντάλλαγμα την εκτίμησή του. Aς οδηγηθούν αυτοί στο ικρίωμα από τον δρόμο του εγκλήματος, κι εμείς από τον δρόμο της αρετής».

Πηγή: Βλάσης Ρασσιάς, «Λαιμητόμος Αρετή», εκδόσεις «Ανοιχτή Πόλη», Αθήνα, 2008

Ζαν Ζακ Ρουσώ: H ΑΡΕΤΗ, ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Με το να με ρωτάτε τι είναι η Αρετή, περισσότερο με φέρνετε σε δύσκολη θέση παρά μου απευθύνετε ερώτημα. Θα μπορούσα λοιπόν να σας απαντήσω ότι είναι εκείνο, το οποίο κανείς δεν μπορεί να μάθει παρά μόνο για λογαριασμό του και εκείνο που ποτέ δεν θα μπορέσετε να γνωρίσετε, εάν η δική σας καρδιά δεν σάς έχει ήδη δώσει την απάντηση. Συνεπώς, γιατί θα πρέπει να θέτουμε ξανά ένα ερώτημα, το οποίο έχει ήδη απαντηθεί και μάλιστα με πυκνότητα αλλά και επάρκεια; Εάν επιθυμείτε να μάθετε τι σημαίνει να είναι κανείς ενάρετος, διαβάστε τον Πλάτωνα, τον Κικέρωνα, τον Πλούταρχο, τον Επίκτητο, τον Μάρκο Αυρήλιο… ή μάλλον εγκαταλείψτε κάθε βιβλίο και επιστρέψτε στον εαυτό σας και γίνετε ενάρετοι, αφουγκραζόμενοι απλώς εκείνη την μυστική φωνή, που μιλάει σε όλες τις καρδιές όλων των ανθρώπων…

…Ας μην βλέπουμε όμως τους εαυτούς μας σαν εκείνους τους πρωτόγονους και ίσως φανταστικούς ανθρώπους, που δεν είχαν ανάγκη κανέναν, επειδή μόνη της η φύση φρόντιζε για όλα, γιατί η φύση έχει εγκαταλείψει τα καθήκοντά της άπαξ και εμείς τολμήσαμε να τα σφετεριστούμε. Ο κοινωνικός άνθρωπος, όπως εμείς, είναι υπερβολικά αδύναμος για να μπορεί να τα καταφέρει μόνος του, δίχως τους άλλους. Είναι γεμάτος από ανάγκες, από την στιγμή της γέννησής του μέχρι την στιγμή του θανάτου του και δεν θα μπορούσε να επιβιώσει, εάν δεν δεχόταν τίποτε από τους άλλους, ασχέτως εάν είναι πλούσιος ή φτωχός…

… Από όλα τα φυσικά αγαθά που προέρχονται από την αρμονία του κοινωνικού ανθρώπου, το ανώτερο όλων είναι το να ανερχόμαστε μέχρι τα πνευματικά επίπεδα μέσα από την επικοινωνία των ιδεών και την πρόοδο του λόγου, να κατακτάμε τις ανώτερες έννοιες της τάξης, της σοφίας και της ηθικής καλοσύνης, να τρέφουμε τον συναισθηματικό μας κόσμο με τους καρπούς των γνώσεών μας, να εξυψωνόμαστε με το μεγαλείο της ψυχής επάνω από τις αδυναμίες της φύσης μας, να εξισώνουμε την τέχνη του στοχασμού με τις ουράνιες διάνοιες, και, τέλος, να τελειοποιήσουμε τον άνθρωπο και να μιμηθούμε την ίδια την θεότητα, καταπολεμώντας συνεχώς και νικώντας τα πάθη μας.

H συνεχής ανταλλαγή φροντίδων, συνδρομών και οδηγιών είναι που στηρίζει τον κοινωνικό άνθρωπο, όταν αυτός δεν μπορεί πλέον να στηρίξει τον εαυτό του και τον φωτίζει όταν έχει ανάγκη να φωτιστεί, αυτή είναι που θέτει στην διάθεσή του ανεκτίμητης αξίας αγαθά τα οποία τον κάνουν να αδιαφορεί για όσα έχει χάσει. Τέτοιες είναι οι πραγματικές αποζημιώσεις του ενάρετου ανθρώπου στην κορύφωση της δυστυχίας του για την απομάκρυνση από την φύση και για τις κοινωνικές αδικίες… Εάν παρεμβάλλονται εμπόδια στην ελευθερία του ενάρετου ανθρώπου, η καρδιά του έχει πάντοτε μία διαφορετική κυριαρχία, καθώς είναι ο απόλυτος κύριος των παθών του και άρα ελεύθερος, παρά το ότι υποχρεώνεται κάποτε στο να υπακούει στην φωνή του ισχυρότερου … Όπως ο Ηρακλής που γινόταν Θεός την στιγμή ακριβώς που η φωτιά κατασπάρασσε το σώμα του.

Πηγή: Περιοδικό ΔΙΙΠΕΤΕΣ, τεύχος 61, Φθινόπωρο 2006. Τμήμα επιστολής του Ζαν Ζακ Ρουσώ στα τέλη της δεκαετίας του 1750, που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο ιταλικό περιοδικό «Μικρομέγα».

Ντήτριχ Χενς: Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΟΛΗΨΙΑΣ

Η οικογένεια δεν συμβάλλει στην δημιουργία της θρησκοληψίας μόνο με την βραδινή προσευχή του παιδιού, καθώς το ψυχικό έδαφος για την δημιουργία θρησκοληψίας αποτελεί μάλλον η νευρωτική δομή του σεξουαλικά διαταραγμένου ανθρώπου. Η προδιάθεση για αποδοχή μεταφυσικών ιδεολογιών έχει εδραιωθεί στην κοινωνία θεσμικά, καθώς διάφορες θρησκευτικές κοινότητες και εκκλησίες λειτουργούν ως παραγωγοί και διανομείς ηθικών συστημάτων, στα οποία σημαντική θέση κατέχουν η επιβολή του ασκητισμού και η εχθρότητα απέναντι στην ηδονή, ιδίως απέναντι στην σεξουαλική. Η κύρια αποστολή της χριστιανικής θρησκείας είναι να καλύπτει εσαεί την κοινωνική και πολιτικοοικονομική δράση της με μεταφυσικές αιτιολογήσεις της σεξουαλικής ηθικής, αφαιρώντας έτσι όλες τις αιχμές της ορθολογικής ανάλυσής της. Η Εκκλησία είναι η πιο ισχυρή κοινωνική αρχή για την άμεση διάδοση των εχθρικών προς την σεξουαλικότητα ιδεολογιών και για την εξασφάλιση της διατήρησής τους.

Το ψυχολογικό έδαφος για την εξουσία της Εκκλησίας στις μάζες αποτελεί η αμφίρροπη καθήλωση του σεξουαλικά διαταραγμένου ανθρώπου… Ο Βίλχελμ Ραϊχ περιγράφει (στο «Τι είναι η ταξική συνείδηση», 1934) την λειτουργία της θρησκείας με τα ακόλουθα λόγια:

«Με τον περιορισμό και την καταπίεση της σεξουαλικότητας, αλλάζει η ανθρώπινη αίσθηση, δημιουργούνται οι εχθρικές προς την σεξουαλικότητα θρησκείες και σιγά – σιγά οι κρατούντες ιδρύουν δική τους σεξουαλική – πολιτική οργάνωση, την Εκκλησία με όλους της τους προδρόμους, που σκοπός της δεν είναι τίποτε άλλο από το ξερίζωμα της σεξουαλικής ηδονής των ανθρώπων και, κατά προέκταση, η λιγότερη ευτυχία επάνω στην γη». Στο ίδιο βιβλίο του, ο Βίλχελμ Ράϊχ παρουσιάζει παραστατικά τις απαιτούμενες ψυχικές διαδικασίες, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα την λατρεία του Χριστού και της Παναγίας, οι οποίοι χρησιμεύουν στους πιστούς ως ανέραστα υποδείγματα που ανακουφίζουν από την έλλειψη σεξουαλικού συντρόφου.

Πηγή: Dietrich Haensch, «Represive Familienpolitik», στα ελληνικά «Η Καταπιεστική Οικογένεια. Η σεξουαλική καταπίεση ως μέσο της πολιτικής», εκδόσεις «Επίκουρος», Αθήνα, 1973

Ραούλ Βανεγκέμ: Η ΜΑΧΗ ΜΟΛΙΣ ΤΩΡΑ ΞΕΚΙΝΑΕΙ!

Ο Ραούλ Βανεγκέμ δέχτηκε να απαντήσει μέσω e-mail σε μια σειρά ερωτήσεων που του έθεσε ο Guy Deplat για λογαριασμό της εφημερίδας «Libre Belgique», υπό τον όρο ότι οι απαντήσεις του θα δημοσιευτούν αυτούσιες και χωρίς περικοπές. Η συνέντευξη αυτή, απόσπασμα της οποίας δημοσιεύουμε εδώ, δημοσιεύτηκε στις 30 Απρίλη 2008.

Ερώτηση: Τα 40 χρόνια από το Μάη του 68 γιορτάζονται μέσα σε μια ατμόσφαιρα παλινόρθωσης. Εσείς, αντίθετα, ισχυρίζεστε ότι ο Μάης του ʼ68 ήταν «μια πρώτη κραυγή συναγερμού» που άλλαξε τον κόσμο με μόνιμο τρόπο. Τι απομένει από το Μάη του 68;

Απάντηση: Τίποτα για τους εξηνταοχτάρηδες τροτσκιστο-μαοϊκούς που είχαν ήδη από εκείνη την εποχή τις απαιτούμενες ικανότητες για να επανέλθουν στην πολιτική αισχροκέρδεια. Τα πάντα, αντίθετα, για εκείνους που αντιλαμβάνονται στο κίνημα των καταλήψεων του Μάη 1968 την έναρξη μιας επανάστασης που ψελλίζει ακόμα τις πρώτες της λέξεις. Δεν έχει μετρηθεί ακόμα σε ποιο σημείο βρισκόμαστε στην καρδιά μιας μετάλλαξης, όπου διενεργείται το επικίνδυνο πέρασμα από έναν χιλιαστικό εμπορευματικό πολιτισμό σε έναν πολιτισμό ανθρώπινο, που συχνά σκιαγραφήθηκε αλλά πάντα καταπνίγηκε (η Γαλλική Επανάσταση, η Κομμούνα του Παρισιού, τα εργατικά συμβούλια του 1917, οι ισπανικές ελευθεριακές κολλεκτίβες του 1936). Αυτό που το 1968 εκφράστηκε με τη διαύγεια μιας απότομης και σκληρής αποκάλυψης, δεν είναι τίποτα λιγότερο από την άρνηση της επιβίωσης στο όνομα της ζωής. Η ιερή τράπεζα των πατριαρχικών αξιών θρυμματίστηκε οριστικά, έτσι ώστε να επέλθει το τέλος της εργασίας, της εκμετάλλευσης της φύσης, της ανταλλαγής, της αρπακτικότητας, του διαχωρισμού από τον εαυτό, της θυσίας, της ενοχής, της αποκήρυξης της ευτυχίας, του φετιχισμού του χρήματος, της ιεραρχικής εξουσίας, της περιφρόνησης και του φόβου απέναντι στη γυναίκα, της εξαγοράς του παιδιού, των πνευματικών αρχαϊσμών, του στρατιωτικού και αστυνομικού δεσποτισμού, των θρησκειών, των ιδεολογιών, της πνευματικής καταπίεσης και των θανατηφόρων εκτονώσεών της. Δεν είναι μια σταθερά, αλλά μια εμπειρία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Απαιτεί περισσότερη εγρήγορση, περισσότερη συνείδηση, περισσότερη αλληλεγγύη με το ζων. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια νέα θεμελίωση του εαυτού, προκειμένου να οικοδομηθεί ξανά σε ανθρώπινες βάσεις ένας κόσμος ερειπωμένος από την απανθρωπιά που διαδίδουν παντού το εμπορευματικό πνεύμα και η λατρεία του βραχυπρόθεσμου κέρδους.

Ε: Αλλά η εμπορευματική κοινωνία, η «πλύση εγκεφάλου», η «κοινωνία του θεάματος» κέρδισαν τα πάντα, συμπεριλαμβανομένων των παλιών εξηνταοχτάρηδων. Αυτό που υπάρχει είναι το βασίλειο του χρήματος.

Α: Είμαστε μάρτυρες της κατάρρευσης ενός συστήματος θεμελιωμένου στην ακόρεστη εκμετάλλευση του ανθρώπου και της φύσης. Βρισκόμαστε σε μια οικονομία που καταστρέφεται καταστρέφοντας τον πλανήτη. Ο καπιταλισμός, αντί να επενδύει στον εκσυγχρονισμό των τομέων προτεραιότητας, θυσιάζει στο βωμό της χρηματιστηριακής κερδοσκοπίας τη βιομηχανία και τις δημόσιες υπηρεσίες για την προώθηση των οποίων μέχρι χτες αυτοεξυμνούνταν. Η κυριαρχία της σπουδής για το κέρδος διέδωσε ένα μηδενισμό, όπου το αντεστραμμένο λογίζεται σαν να είναι θεμιτό, και μια απελπισία την οποία συσσωρεύει και ξορκίζει η καταναλωτική φρενίτιδα, ενώ την ίδια στιγμή η αγοραστική δύναμη μειώνεται. Η λατρεία του χρήματος εδραιώνει, πέρα από τη συνενοχή, μια πνευματική κοινότητα ανάμεσα στο κάθαρμα που επιτίθεται στους φτωχούς, που καίει ένα σχολείο ή μια βιβλιοθήκη και τον στυγνό κερδοσκόπο που συσσωρεύει τα οφέλη του καταστρέφοντας το δημόσιο καλό και τα κοινωνικά κεκτημένα. Ποτέ άλλοτε εκείνοι που αναλαμβάνουν το ρόλο του ηγέτη δεν είχαν φτάσει σε τέτοιο βαθμό ανικανότητας και ανοησίας, και ποτέ άλλοτε αυτό το «λιγότερο από το τίποτα» από το οποίο γοητεύονται δε θεωρήθηκε τόσο σαν να είναι «κάτι», στο βαθμό που διαιωνίζεται η προκατάληψη ότι ο άνθρωπος δεν είναι ικανός να δράσει με αυτόνομο τρόπο και να δημιουργήσει τη δική του μοίρα. Οι πελατειακές σχέσεις στην πολιτική διέφθειραν τις δημοκρατίες, που βρίσκονται πλέον κάτω από την μπότα των πολυεθνικών. Δεν υπάρχουν πια ούτε ιδέες ούτε πεποιθήσεις που να μην είναι κενές νοήματος, ξεκοιλιασμένες, υποβιβασμένες σε κουφάρια που συναρπάζουν πλήθη τυφλωμένα από την απελπισία, τη δυσφορία, την ύστατη αρπακτικότητα, την αγωνιώδη αναζήτηση μιας δουλικής απασχόλησης και την εντύπωση μιας παράλογης ύπαρξης που οδηγεί σε μια ευρεία ποικιλία αυτοκτονικών συμπεριφορών (όπως οι δολοφονίες στο γυμνάσιο Κολουμπάιν (1), οι σφαγές στη Ρουάντα και στην πρώην Γιουγκοσλαβία, η ισλαμική βαρβαρότητα). Αλλά, μολονότι ο σκοταδισμός που είναι στη μόδα σήμερα διαδίδει την αναισθησία, την υποταγή, τη μοιρολατρία, το νόμο του πιο ισχυρού και του πιο πανούργου, τίποτα δε θα εμποδίσει τη ριζοσπαστική σκέψη να προοδεύσει υπογείως και να υπονομεύσει το θέαμα μέσω του οποίου εδραιώνεται η αθλιότητα της ύπαρξης. Πώς θα μπορούσε εκείνο που ήταν ανυπόφορο το 1968, ενώ η οικονομία ανθούσε, να μην είναι ακόμα πιο ανυπόφορο σήμερα; Χρειάζεται να παραστήσει κανείς τον προφήτη για να προβλέψει ότι η επιθυμία για ζωή θα σαρώσει σαν κύμα αυτόν τον ερειπωμένο κόσμο όπου ο καθένας έχει την αίσθηση ότι ωθείται στον παραλογισμό της ανυπαρξίας του; Τα κριτήρια της ζωής (η αγάπη, η φιλία, η συντροφικότητα, η γενναιοδωρία, η επιθυμία για ευτυχία και απόλαυση, η απληστία για γνώση) θα πρέπει να αντικαταστήσουν τα παλιά κριτήρια της πατριαρχικής εξουσίας.

E: Είναι δυνατή η αποφυγή της αφομοίωσης; Ποια είναι σήμερα η συμβολή του σιτουασιονισμού [sic];

A: Ο σιτουασιονισμός είναι μια ιδεολογία. Οι καταστασιακοί πάντα αποκήρυσσαν αυτόν τον όρο. Αυτός που αρνείται κάθε εξουσία, που δε δέχεται να κυβερνά ούτε να κυβερνιέται, που δεν εισέρχεται σε αυτό «το θέαμα της ζωής που αρνείται τη ζωή», που δε διαχωρίζει τις ιδέες του από τη δική του καθημερινή ύπαρξη, που προτιμά το είναι από το έχειν και την αυθεντικότητα των επιθυμιών του από την καταναλωτική τους διαστρέβλωση, αυτός δεν μπορεί να αφομοιωθεί.

(...)

Ε: Περισσότερο από ποτέ, οι άνθρωποι επιδιώκουν να επιβιώσουν μάλλον παρά να ζήσουν, ή – τουλάχιστον – επιδιώκουν να συγχωνεύσουν τις δύο αυτές έννοιες.

Α: Η επιβίωση αντιστοιχεί στην κατάσταση του ζώου. Η ζωή αποτελεί χαρακτηριστική ιδιότητα του ανθρώπου. Καθώς απελευθερώνεται από τη ζωώδη κατάσταση, ο άνθρωπος αποκτά την ικανότητα να δημιουργεί τη δική του μοίρα και να αναδημιουργεί αδιάκοπα τον κόσμο. Σήμερα, ωστόσο, η αναγκαιότητα να εργάζεται τον υποβιβάζει στην κατάσταση του υποζυγίου.

Ο καταναλωτισμός τού επέτρεψε να επιβιώνει καλύτερα ζώντας λιγότερο. Ωστόσο, η τιμή των καταναλωτικών αγαθών αυξάνεται συνεχώς. Η επιβίωση των ειδών του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, απειλείται. Νά γιατί στηρίζομαι σε ένα άλμα της θέλησης για ζωή. Δεν υπάρχει κανένα παράδειγμα στην ιστορία μιας κοινωνίας που, οσοδήποτε ερημωμένη κι αν ήταν, να μην κατάφερε να εγερθεί ξανά μέσα από τα ερείπιά της.

Ε: Η εξέγερση έγινε δύσκολη, ενώ οι εξουσίες μοιάζουν ήδη πολύ κλονισμένες. Η αλλοτρίωση – για να πάρουμε μια μαρξιστική έννοια – εσωτερικεύτηκε. Ακόμα και χωρίς ηγέτες, παπάδες, γκουρού ή «δεσπότες», καθένας φαίνεται να θεωρεί ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» απέναντι σε έναν κόσμο του οποίου, ωστόσο, όλοι αντιλαμβάνονται τις θανατηφόρες διολισθήσεις (περιβάλλον, ανισότητες, πίεση για εργασία, κ.λ.π).

Α: Πράγματι, ποτέ η εθελοντική υποταγή δεν ήταν τόσο διευρυμένη. Οι κερδοσκοπικές μαφίες εκμεταλλεύονται αυτόν τον ενστικτώδη φόβο που οι ίδιες συντηρούν, εξαιτίας του οποίου τα πλήθη υποτάσσονται σαν να απειλούνταν από τα όπλα ενός φανταστικού στρατού. Υπάρχουν, ωστόσο, συλλογικότητες, υπάρχουν ατομικές πρωτοβουλίες που επιβεβαιώνουν την παρουσία δημιουργικών δυνάμεων, αλλά η πληροφόρηση που υπηρετεί έμμισθα τα συμφέροντα των εμπόρων τις καταπνίγει κάτω από το βάρος της σιωπής. Από την ατομική δημιουργικότητα και την επιθυμία για καλύτερη ζωή μπορεί να γεννηθεί μια αυτοδιευθυνόμενη δημοκρατία ικανή να καταργήσει αυτή τη δημοκρατική απάτη που τολμάει να αποκαλεί ελευθερία την τυραννία της ελεύθερης ανταλλαγής, το δικαίωμα της κατάχρησης του δημόσιου καλού και την πελατειακή χειραγώγηση των ψηφοφόρων. Πάνω στους τοίχους της γκρίζας ύπαρξης που υψώνουν γύρω μας οι εμπορικοί ταξιδιώτες της παγκόσμιας κερδοσκοπίας, εύχομαι να ανθίσουν ξανά εκείνα τα λόγια του Λουσταλό (2) που, αν και χρονολογούνται από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης, δεν έχουν χάσει τίποτα από την προκλητική πρωτοτυπία τους: «Οι μεγάλοι δε μας φαίνονται μεγάλοι παρά μόνο επειδή εμείς γονατίζουμε. Ας εγερθούμε!»

Ε: Μπορούμε να αποφύγουμε την εμπορευματική εργασία;

Α: Θα πρέπει να το κάνουμε, διότι η ίδια η εργασία μάς αποφεύγει ολοένα και περισσότερο. Αυτοί που απευθύνουν εκκλήσεις για περισσότερη εργασία είναι οι ίδιοι που κλείνουν τα εργοστάσια για να τα παίξουν στο Χρηματιστήριο. Πριμοδοτούν την παρασιτική εργασία πολλαπλασιάζοντας τις άχρηστες υπηρεσίες και θέτουν σε αχρηστία τους τομείς προτεραιότητας (σχολεία, νοσοκομεία, μεταλλουργία, υφαντουργία, στέγαση, μεταφορές). Μόνο μια δημιουργικότητα που θα αναπτύξει τις φυσικές ενέργειες στην υπηρεσία των πολιτών, στη βάση ενός δικτύου που θα αποτελείται από αυτοδιευθυνόμενες κοινότητες, θα καταστήσει δυνατό το τέλος της εργασίας της εκμετάλλευσης και της λεηλασίας της γήινης και ανθρώπινης φύσης.

Ε: Ποια είναι η ελπίδα σας; Ένας καινούριος Μάης του 68; Τι θα έπρεπε να κάνουν οι σημερινοί νέοι;

Α: Να μάθουν να ζουν, και όχι να πουλάνε τον εαυτό τους. Θα φτάσουν σε αυτό το σημείο μόνοι τους όταν θα καταλάβουν ποια σκλαβιά τους περιμένει στην αγορά της απάτης της εργασίας. Όταν, αρνούμενοι τον ανταγωνισμό (τους οικονομικούς μηχανισμούς που μας μετατρέπουν σε ρομπότ), τον αρριβισμό, τη λατρεία του χρήματος με κάθε τίμημα, θα αποδώσουν επιτέλους προτεραιότητα στην αγάπη για τη ζωή και στη δική τους ζωή που θα είναι γεμάτη με αγάπη, στη γνώση του ζώντος, στη βελτίωση του περιβάλλοντός τους, στην προσωπική άμιλλα, στον μοναδικό πλούτο που υπάρχει: τον πλούτο τού είναι και όχι του έχειν. Όταν θα αντιληφθούν ότι το ζήτημα δεν είναι για κάποιον να είναι ο καλύτερος αλλά να ζει καλύτερα. Όταν θα αρνηθούν να υποστηρίζουν κυβερνήτες που κατασκευάζουν φυλακές και καταστρέφουν σχολεία αντί να τα πολλαπλασιάζουν. Όταν θα εξεγερθούν ενάντια σε μια συγκεντρωτική εκπαίδευση που ευνοεί τη βία και εναντιώνεται στην ίδια την έννοια μιας αληθινά ανθρώπινης εκπαίδευσης, στο πλαίσιο της οποίας κάποιος μαθαίνει για να δώσει τη γνώση του στους άλλους. Η ζωή έχει όλα τα δικαιώματα• η αρπακτικότητα δεν έχει κανένα. Μην εκπλήσσεστε, η μάχη μόλις ξεκινάει.


Μετάφραση από τα γαλλικά: Άλογος Ταχυδρόμος. Πρώτη ανάρτηση στο Indymedia. Αρχική πηγή: www.lalibre.be


Σημειώσεις του μεταφρασή:

(1) Στις 20 Απριλίου 1999, δύο μαθητές (ο Eric Harris και ο Dylan Klebold) του γυμνασίου Κολουμπάιν στο Κολοράντο πυροβόλησαν και σκότωσαν 12 συμμμαθητές και έναν καθηγητή τους, τραυμάτισαν άλλους 24 μαθητές και στη συνέχεια αυτοκτόνησαν. Η σφαγή του Κολουμπάιν είναι ένα από τα πιο αιματηρά επεισόδια που έχουν συμβεί ποτέ σε σχολείο των ΗΠΑ.

(2) Ο Elysée Loustalot (1761-1790) ήταν δημοσιογράφος, δικηγόρος και εκδότης της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Revolutions de Paris» την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης. Πέθανε ξαφνικά το Σεπτέμβρη του 1790, σε ηλικία 29 ετών. Φήμες απέδωσαν το θάνατό του σε δηλητηρίαση. Ο Λουσταλό ήταν υποστηρικτής της λαϊκής κυριαρχίας και της κατάργησης της θανατικής ποινής.

Γκάρυ Σνάϊντερ: ΕΝΑ ΠΑΝΤΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟ ΠΟΙΗΜΑ

Ένα ανάθεμα προς τους ανθρώπους του Πενταγώνου

Καθώς δολοφονείτε τις μικρές βιετναμέζες

και τους χωρικούς μες στα ίδια τα χωράφια τους

καίγοντας και ξεκοιλιάζοντας

δηλητηριάζοντας και αφανίζοντας

τόσο πιο συστηματικά κυνηγάω βαθιά στην καρδιά μου

τον «αμερικανό» εαυτό μου.

Δεν θα τον αφήσω να ζήσει, τον «αμερικανό».

Θα τον αφανίσω, Ο κύριος «Χ»

είναι ήδη προ πολλού νεκρός.

Δεν θα αφήσω να περάσει και στα παιδιά μου

μα θα τους δώσω αντίθετα τον Αρχηγό Γιοζέφ (1),

τις αγέλες των βουβάλων, τον Iσί (2),

το γεράκι και τα έλατα,

τον Βούδα, τα ίδια τα γυμνά κορμιά τους,

για να κολυμπήσουν, να χορέψουν

και να τραγουδήσουνε.

Καθώς σκοτώνω μέσα μου τον άσπρο εαυτό μου,

τον «αμερικανό»,

και χορεύω τον Χορό των Πνευμάτων (3),

να φέρω πίσω σε τούτη την ήπειρο

το χόρτο και τα ποτάμια της,

να συνθλίψω τα λαρύγγια σας ενώ κοιμάστε.

Τούτη την μαγεία απεργάζομαι,

τούτη την αγάπη προσφέρω,

που τα δικά μου παιδιά ίσως θα εξαπλώσουν

και τα δικά σας μάλλον μήτε καν θα καταλάβουν!

Hi niswa vita ki ni! (4)

Gary Snyder, 1967

Απόδοση στα ελληνικά: Βλάσης Ρασσιάς. O γνωστός «μπητ» ποιητής Gary Snyder γεννήθηκε στις 8 Μαϊου 1930 στο Σαν Φραντσίσκο και σπούδασε στο Ρηντ, το Μπέρκλεϋ, την Ιντιάνα και σε ένα μοναστήρι Ζεν στο Κυότο της Ιαπωνίας. Δούλεψε ως ξυλοκόπος, δασοφύλακας και ψαράς, ενώ οι πιο γνωστές ποιητικές συλλογές του είναι οι «Riprap», «Myths and Texts», «A range of poems», «The back country», «A Place in Space», «Mountains and Rivers Without End» κ.ά. Υπήρξε εκδότης του περιοδικού «Earth Household», έχει βραβευτεί με το βραβείο «Πούλιτζερ» και κινείται συνειδησιακά στον χώρο του «βιοτοπισμού» και της «οικολογίας βάθους».

(1) Chief Joseph (απεικονίζεται στην φωτογραφία), ινδιάνικο όνομα Hinmuuttu-yalatlat. Αρχηγός των Ινδιάνων Nez Perce (3 Μαρτίου 1840 – 21 Σεπτεμβρίου 1904) που αγωνίστηκε σκληρά για να προστατέψει τον λαό του από τους λευκούς χριστιανούς και πήρε το προσωνύμιο «Κόκκινος Ναπολέων». Ιστορική έχει μείνει η ρήση του ότι «δεν χρειάζονται πολλά λόγια για να πει κανείς την αλήθεια».

(2) Ishi:το όνομα που δόθηκε από τους χριστιανούς κατακτητές στο τελευταίο Ινδιάνο της φυλής των Γιαχί που γεννημένος γύρω στο 1860 και αποβιώσας στις 25 Μαρτίου 1916 από φυματίωση, είδε σε ηλικία μόλις 5 ετών όλη την φυλή του να σφάζεται από τους αμερικανούς χριστιανούς (The Three Knolls Massacre). Ο μικρός διέφυγε μαζί με την μητέρα του και άλλα 30 περίπου άτομα στις ερημιές, όπου όμως μετά από πολλές δεκαετίες απόλυτης εξαθλίωσης εξοντώθηκαν από τους ανθρωποκυνηγούς όλοι, εκτός του Ισί που πιάστηκε μισοπεθαμένος από την πείνα στις 29 Αυγούστου 1911 και δόθηκε ως ζωντανό τρόπαιο στο Ανθρωπολογικό Μουσείο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια.

(3) «The Ghost Dance»: «Ο Χορός των Πνευμάτων» των Σεγιέν, Λακότα, Παγιούτ κ.ά., απελευθερωτικό πνευματικό κίνημα και ιεροπραξίες των υπόδουλων Ινδιάνων της τριετίας 1889 – 1991. Τέθηκε εκτός νόμου από τους χριστιανούς κατακτητές και κόστισε στους Λακότα, που επέμειναν να τελούν τις ιεροπραξίες, την άγρια κατασφαγή τους στο «Γούντεν Νη» («The Wounded Knee Massacre» τον Δεκέμβριο του 1890).

(4) «Hi niswa vita ki ni»: η επωδός του «Χορού των Πνευμάτων», που τραγουδιέται από όλους τους συμμετέχοντες και σημαίνει «θα ζήσουμε ξανά».

Πηγή: Περιοδικό "Διιπετές", τεύχος 66, Εαρινή Ισημερία 2008

Μάρραιη Μπούκτσιν: ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΚΟ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ…

Ο Μαρξισμός έχει κάνει τεράστιο κακό στην Αριστερά με το να την βασίσει σε μια ψευτο-αντικειμενικότητα, που σχεδόν δεν ξεχωρίζει απ’ την δικαστική νοοτροπία. Οποτεδήποτε ακούω μαρξιστές της «Νέας Αριστεράς» να καταγγέλλουν μια θέση ως «αντικειμενικά αντεπαναστατική», «αντικειμενικά ρατσιστική» ή «αντικειμενικά σεξιστική», μου κόβονται τα ήπατα. Αυτή η κατηγορία που πετιέται στην τύχη ενάντια σε όλους τους πολιτικούς αντιπάλους, παρακάμπτει την ανάγκη για μια αναλυτική ή διαλεκτική κριτική… Αφαιρείται έτσι απ’ την ελευθερία η αυτονομία της, η κυριαρχία της πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση. Μετατρέπεται σε μέσα αντί για σκοπό. Το αν η ελευθερία είναι επιθυμητή ή όχι, εξαρτάται απ’ το αν προωθεί την «αντικειμενική» εξέλιξη. Συνεπώς, κάθε εξουσιαστική οργάνωση, κάθε σύστημα καταπίεσης κι απώθησης, κάθε τακτική χειραγώγησης μπορεί να γίνει αποδεκτή, και ίσως μάλιστα αξιοθαύμαστη, αν ευνοεί την «οικοδόμηση του σοσιαλισμού» ή την «αντίσταση στον ιμπεριαλισμό»… Οι κατηγορίες αντικαθιστούν την πραγματικότητα, οι αφηρημένοι στόχοι αντικαθιστούν τους αληθινούς στόχους, η «Ιστορία» αντικαθιστά την καθημερινή ζωή. Το γενικό, που απαιτεί μία πολύπλοκη, πολύπλευρη ανάλυση για να γίνει καταληπτό, αντικαθίσταται από το μερικό, το συνολικό από το μονόπλευρο.

Το ίδιο σοβαρή είναι και η απόρριψη της ουτοπικής σκέψης –των γεμάτων φαντασία περιπλανήσεων του Σαρλ Φουριέ και του Ουϊλιαμ Μόρις. Αυτό που ο Μάρτιν Μπούμπερ ονόμασε το «ουτοπικό στοιχείο στον σοσιαλισμό» απορρίπτεται για χάρη μιας «πραγματικής» κι «αντικειμενικής» μεταχείρισης της «πραγματικότητας». Αλλά, στην ουσία, αυτή η προσέγγιση αποξεραίνει την πραγματικότητα με το να περιορίζει την σφαίρα της κοινωνικής εμπειρίας και δεδομένων. Το κρυμμένο δυναμικό μιας δοσμένης πραγματικότητας είτε υπονομεύεται από μία έμφαση στις «αντικειμενικές» πραγματικότητες, ούτε εξουδετερώνεται από μια μονόπλευρη μεταχείριση. Ο επαναστάτης γίνεται δέσμιος της εμπειρίας, όχι όπως αυτή υπάρχει διαλεκτικά, ΣΕ ΟΛΕΣ τις πραγματικότητες και δυνατότητές της, αλλά όπως προσδιορίζεται εκ των προτέρων απ’ τον «επιστημονικό σοσιαλισμό».

Πηγή: Murray Bookchin, «Άκου Μαρξιστή», εκδόσεις «Διεθνής Βιβλιοθήκη», Αθήνα, 1974

Μιχαήλ Μπακούνιν: ΟΥΤΕ ΤΗΝ ΥΛΗ ΤΟΥΣ, ΟΥΤΕ ΤΟΝ ΘΕΟ ΤΟΥΣ

«Ονομάζοντάς μας υλιστές, σάς φαίνεται ότι ειπώθηκαν όλα, μοιάζει να έχουμε οριστικά καταδικαστεί, συντριβεί. Ξέρετε από πού προέρχεται αυτό το λάθος; Αυτό που εσείς και εμείς αποκαλούμε ύλη, είναι δύο έννοιες απολύτως διαφορετικές. Εκείνο που εσείς αποκαλείτε ύλη, είναι ένα πλαστό ον σαν τον θεό σας, τον σατανά σας, την αθάνατη ψυχή σας. Είναι η απόλυτη χοντροκοπιά, η νωθρή κτηνωδία, ένα ον αδύναμο, όπως αδύναμη είναι η αγνή σας πνευματικότητα, η άϋλη, η απόλυτη. Όλα αυτά δεν υφίστανται παρά μόνο στην θεωρητική φαντασία των θεολόγων και των μεταφυσικών. Η Ιστορία της Φιλοσοφίας έχει στο εξής ξεσκεπάσει την διαδικασία, εκτός των άλλων απλοϊκή, αυτής της ασυνείδητης δημιουργίας, την γένεση αυτής της μοιραίας ιστορικής ψευδαίσθησης, που για μια σειρά αιώνων βάρυνε μ’ εκείνον τον τρομερό εφιάλτη το καταπιεσμένο πνεύμα των ανθρώπινων γενεών.

Οι πρώτοι στοχαστές, που αναγκαστικά ήσαν θεολόγοι και μεταφυσικοί, μιας και έτσι είναι φτιαγμένο το ανθρώπινο πνεύμα, ξεκινώντας πάντοτε από την ηλιθιότητα, το ψεύδος ή το σφάλμα για να φτάσει στην αλήθεια, μη δίνοντας τις καλύτερες συστάσεις για τις «άγιες παραδόσεις του παρελθόντος», οι πρώτοι στοχαστές λέω, συνέλαβαν ως σύνολο των πραγματικών υπάρξεων, τις οποίες γνώριζαν και τις οποίες αντιλαμβάνονταν αναμφιβόλως ως αυτές καθεαυτές, όλα εκείνα που τους φαίνονταν πως συνιστούν την δύναμη, την κίνηση, την ζωή, την ευφυϊα και τα ονόμασαν με το γενικό όνομα «πνεύμα», κι έπειτα, σ’ εκείνο το υπόλειμμα του ασχημάτιστου και αδρανούς περισσεύματος, που υπέθεσαν ότι πρέπει να μένει μετά από αυτήν την αφαιρετική εργασία, εκτελεσμένη ασυνειδήτως από το ίδιο τους το «πνεύμα» επάνω στον πραγματικό κόσμο, έδωσαν το όνομα «ύλη». Μετά, αυτό που εκπλήσσει είναι ότι αυτή η ύλη, η οποία δεν υπάρχει παρά μόνο στην φαντασία τους, μοιάζει τόσο αδρανής, τόσο κτηνώδης, τόσο ηλίθια απέναντι σ’ αυτόν τον θεό, που αντιθέτως εκτιμείται σαν ζωή, κίνηση, αιώνια ευφυϊα.

Σε ό,τι μας αφορά, με ειλικρίνεια εξομολογούμαστε πως δεν ξέρουμε ούτε την μία, ούτε τον άλλον, ή μάλλον γνωρίζουμε ότι αυτή η ύλη και αυτός ο θεός είναι αμφότερα όντα αφηρημένα, δημιουργήματα a priori της θεωρητικής φαντασίας των θεολόγων και των μεταφυσικών.

Μ’ αυτές τις λέξεις, «ύλη» και «υλικό», εμείς αντιλαμβανόμαστε την ολότητα, ολόκληρη την κλίμακα των πραγματικών όντων, από τα πιο απλά ανόργανα σώματα, έως τον εγκέφαλο των πιο ισχυρών πνευμάτων, τα πιο ωραία συναισθήματα, τις πιο έξοχες σκέψεις, τις ηρωϊκές πράξεις, τις ενέργειες αφοσίωσης, την θυσία, τον εγωϊσμό, μέχρι και τις υποκρισίες και τις υπερβατικές παρεκκλίσεις του Ματσίνι. Έτσι, ωσαύτως, οι εκδηλώσεις της οργανικής ζωής, οι χημικές αναλογίες, ο ηλεκτρισμός, το φως, η θερμότητα, η έλξη των σωμάτων, δεν συνιστούν για μας τίποτ’ άλλο παρά τις εξελίξεις, χωρίς αμφιβολία διαφορετικών αλλά συνδεδεμένων μεταξύ τους, εκείνης της ολότητας των πραγματικών όντων που αποκαλούμε ύλη. Πρέπει να επισημανθεί, επιπροσθέτως, ότι για μας αυτή η ολότητα δεν είναι η θεμελιώδης και δημιουργική αρχή, όπως εκείνη των πανθεϊστών, αλλά βεβαίως το Αποτέλεσμα, αιωνίως αναπαραγόμενο από μία απειρία ακατάπαυστων δράσεων και αντιδράσεων και από τον ακατάπαυστο μετασχηματισμό των πραγματικών όντων που γεννιούνται και πεθαίνουν στα σπλάχνα της.

Για να μην παρατείνουμε άλλο αυτήν την μεταφυσική διατριβή, ανακεφαλαιώνοντας θα έλεγα πως αποκαλούμε «υλικό» ό,τι υπάρχει και ό,τι παράγεται στον πραγματικό κόσμο, ακόμη και εκτός του ανθρώπου, και «ιδεατό» μόνον αυτό που παράγεται στο μυαλό, ή μέσω του ανθρώπινου μυαλού. Όμως, αφού αυτό το πεδίο είναι ένα ομοίως υλικό πράγμα, με την έννοια που έδωσα προηγουμένως σ’ αυτήν την λέξη, γίνεται φανερό πως εκείνο που αποκαλούμε ύλη, δηλαδή ο υλικός κόσμος, με κανέναν τρόπο δεν αποκλείει τον ιδεατό».

Πηγή: Μιχαήλ Μπακούνιν: «Απάντηση ενός διεθνιστή στον Τζουζέπε Ματσίνι», εκδόσεις «Ελευθεριακή Κουλτούρα», Αθήνα, 1997, μετάφραση: Παναγιώτης Καλαμαράς.

Μπομπ Χόπι: ΚΑΤΟΧΗ

ΚΑΤΕΧΩ: 1. κρατώ ισχυρώς, έχω υπό την εξουσία μου

2. κρατώ σαν ιδιοκτησία, κατακρατώ κάποιον ή κάτι.

ΚΑΤΟΧΗ: Ιδιοκτησία. Κυριότητα. Έλεγχος. Το Έχειν. Το να έχεις.

Έχω μία ιδέα. Έχω ένα κρύωμα, έχω υπομονή. Να έχουμε ένα καλό γεύμα να έχουμε περάσει καλά, να έχουμε φίλους. Έχω ένα εξοχικό, μια Μερσεντές, μια υπηρέτρια. Τα δένδρα έχουν καινούργιους ανθούς. Σε έχω όπου σε θέλω.

Η ιδιοκτησία δεν έχει μια απλή έννοια. Προέρχεται από το λατινικό «posse» που σημαίνει δύναμη με την διπλή έννοια και της ισχύος και της πίεσης και με την σημασία της δυνατότητας ή της ικανότητας. Μπορεί να σημαίνει κάτι το φιλικό, εχθρικό ή αδιάφορο, ανάλογα με την περίσταση. Τι, πώς και γιατί κατέχουμε; Κι ακόμη πιο σημαντικό τι / ποιος μας κατέχει; Πώς; Γιατί;

Στην Αϊτή, οι πρακτικοί μάγοι Βουντού έχουν επεξεργασθεί τελετουργίες σχετικές με την καταληψία / κατοχή, που οι ρίζες τους χάνονται στα βάθη του χρόνου. Τελετουργίες συνειδητά σχεδιασμένες και ελεγμένες από τους ανθρώπους που παίρνουν μέρος σ' αυτές. Σε αυτές τις τελετές, ο Λόα (Θεός) προσκαλείται να μπει σε κάποιον. Η ψυχή του ανθρώπου αυτού πρόσκαιρα (και εθελοντικά) φεύγει και έτσι ο Λόα μπορεί και κατέχει το κορμί του / της. Ο Λόα μπορεί να διατάξει και να απαιτεί (συγκεκριμένη τροφή, ποτό, αρώματα, κοσμήματα, θυσίες) μα και δίνει ανταλλάγματα, όχι μόνον σ' αυτόν στον οποίο μπαίνει αλλά και σ' ολόκληρη την κοινότητα (συμβουλές, υγεία, προειδοποιήσεις, την δύναμη να αντεπεξέλθει σ' ένα δύσκολο έργο). Πάντως η αμοιβαία ανταλλαγή δεν είναι ακίνδυνη και ο «μαμ μπο» ή ο «χουν γκαν» παρατηρεί προσεκτικά το κατεχόμενο πρόσωπο και ζητά από τον Λόα να φύγει την ώρα που πρέπει. Μετά παίρνει τον κουρασμένο -πρώην κυριευμένο- και τον οδηγεί σε κάποιο ήσυχο μέρος να ξεκουραστεί. Το μονοπάτι ανάμεσα στους Θεούς και τους «κατεχόμενους» ανοίγει και κλείνει μέσα από τους πολύπλοκους ρυθμούς των κρουστών και των κουδουνιών. Είναι μουσικοί που δημιουργούν κι ύστερα διαλύουν την επιθυμητή ατμόσφαιρα μέσα στην οποία γίνεται η «τελετή κατοχής».

Ωστόσο, στον 20ο αιώνα, στις Δυτικές κοινωνίες το βιομηχανικό βουητό και ο μονότονος ρυθμός της μαζικής κουλτούρας είναι ένα μονοπάτι χωρίς τέλος, δεν κλείνει ποτέ, και οι ψυχές μας είναι συνέχεια και με την βία διωγμένες μακριά μας: οι Θεοί μας, οι Λόας μας, ακούνε σε ονόματα όπως Εξουσία, Κύρος, Περιουσία, Φόβος, Καταπίεση, Κομφορμισμός, Δουλειά και Ανία, έρχονται και εισβάλουν απρόσκλητοι και κατέχουν τα σώματά μας από παιδιά. Ούτε για αστείο δεν «μπαίνουνε απλώς» μέσα μας. Μας σαμαρώνουν, μας βάζουν το χαλινάρι και μας σέρνουν στο χώμα.

Ήρθαν δήθεν σαν έποικοι, μα άραξαν για τα καλά και κατάφεραν να μας ξεκόψουν από τις φυσικές μας πηγές καθώς εμείς αναπαράγουμε τις τελετές και τις συνήθειες που εξασφαλίζουν την ιδιοκτησία τους. Καθώς μάλιστα περνάει ο καιρός, τα ελάχιστα κομμάται από την φυσική, κοινωνική, ψυχολογική μας διάσταση που δεν έχουν ακόμα αποικισθεί / κυριευθεί μικραίνουν όλο και πιο πολύ. Τα κατακομμένα δάση και τ' απογυμνωμένα βουνά έχουν αντικατασταθεί από σουπερμάρκετ και πάρκινγκ, ενώ ταυτόχρονα κάτι τεμαχίζει τις ψυχές μας. Το έδαφος διαβρώνεται. Τα πάντα μετατρέπονται σε ιδιοκτησία και είναι πολύ λίγα τα μέρη όπου μπορεί ακόμα κανείς να βρει την ησυχία του και τον εαυτό του.

Χωρίς να δίνουν κανένα αντάλλαγμα, οι βίαιοι αυτοί εκπολιτιστές, αυτοί οι καινούργιοι Λόας, όρισαν εαυτούς εξ ορισμού να κατέχουν (και με τον τρόπο αυτό να μας εξουσιάζουν), αν και χρωστούν την δύναμή τους στο ότι, προς το παρόν, ελέγχουν απόλυτα την διαδικασία των τελετών, την δομή της καθημερινής ζωής. Εμείς απλώς χορεύουμε τον χορό τους. Και στολιζόμαστε με hi-tech μπιχλιμπίδια και τοξικά αρώματα, όπως αυτοί διατάζουν. Θυσιάζουμε όλη μας την ενέργεια και την δημιουργικότητα με τρόπο τόσο άψογα προκαθορισμένο, ώστε μάς είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι κάποτε μας ανήκαν. Φτιάξαμε πλαστικούς βωμούς εικόνες ειδώλων, μια γαμημένη τελείως κουλτούρα, που υπηρετεί τις ανάγκες αυτών των καινούργιων «θεών» και επαναβεβαιώνει συνεχώς το «φυσικό» τους δικαίωμα να εξουσιάζουν την πραγματικότητα.

Σαν κάποιον «μαμ μπο» που αντικρίζει έναν παράνομο κι επικίνδυνο Λόα, καλούμαστε λοιπόν να φτιάξουμε τελετές αντίθετες, τελετές κάθαρσης που θα πετάξουν έξω αυτούς που αποίκισαν τα κορμιά και τις ζωές μας. Θα χρειαστούμε τελετές επαναφοράς και επαναδημιουργίας τρόπων ζωής που δεν θ' αφήνουν χώρο σε πεινασμένους για δύναμη κατασκευασμένους «θεούς» να προσπαθούν να μας κατέχουν. Τελετές κάθαρσης που μπορούν να είναι απλές και άμεσες, όπως ας πούμε ένα τούβλο στις οθόνες των τηλεοπτικών συσκευών ή κάποια σούπερ κόλλα στις κλειδαριές των κάθε είδους ναών του εμπορεύματος. Όπως έγραψε ο Hakim Bey: «αφήστε τις πικεττοφορίες, κάντε βανδαλισμούς. Μη διαμαρτύρεστε, παραμορφώστε. Όταν η ασκήμια, η φτώχεια της φαντασίας, το ηλίθιο ξόδεμα πέφτει με την βία επάνω σας, γίνετε λουδδίτες, φτύστε το κατάμουτρα, πληρώστε τους διαβόλους με το ίδιο τους το νόμισμα. Κατεστρέψτε τα σύμβολα της Αυτοκρατορίας σ' όνομα του ότι τίποτα δεν πιο πολύτιμο από της καρδιάς τον απέραντο πόθο για την Αρετή».

Οι τελετές της αναδημιουργίας θα αλλάξουν ριζικά την κουλτούρα που υπάρχει, γεμίζοντας την με καινούργια στοιχεία μιας «κουλτούρας ενδυνάμωσης». Θα μπορούσαν να γίνουν μια σειρά από τελετές που να περιλαμβάνουν τηλεφωνική απαγγελία ποίησης, αντιαυταρχική ταχυδρομική τέχνη με πολλούς αποδέκτες, γράμματα αλυσίδα, agi-tprop σε κάθε οργανωμένο χώρο, σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο με στόχο την Δημιουργία Αυτόνομων Κέντρων, κοινοβιακές πόλεις - πάρκα και φάρμες – κολλεκτίβες (Αυτά τα παραδείγματα είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να υπάρχουν δύο βασικές ομάδες, η πρώτη που θα δημιουργεί περισσότερο παρά θα «δέχεται» την κουλτούρα και η δεύτερη που θα εγκαθιδρύσει συνελεύσεις, καταφύγια ώστε να προστατεύει και να ενθαρρύνει εναλλακτικά μοντέλα κουλτούρας).

Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι καινούρια και πρωτοεμφανιζόμενο. Τα κοινόβια και το θέατρο του δρόμου βεβαίως δεν μπορούν να δημιουργήσουν από μόνα τους μια άλλη κοινωνία. Σίγουρα όμως μπορεί αυτό που οι σιτουασιονιστές ονόμασαν «επανάσταση της καθημερινής ζωής», όπου ριζοσπάστες καλλιτέχνες και οι αυτονομαζόμενοι «εργάτες της κουλτούρας» προσπαθούν να γελοιοποιήσουν και να αχρηστέψουν τον μηχανισμό της πνευματικής αναισθησίας που δημιούργησε η μονοδιάστατη καπιταλιστική κουλτούρα, οδεύοντας προς κάτι διαφορετικό. Άσχετα αν, σε μεγάλο βαθμό, αρκετοί παρέμειναν «καλλιτέχνες», υπηρετώντας την Κουλτούρα (με μεγάλο Κ) αντί την κουλτούρα, παραμένοντας απομονωμένοι αουτσάϊντερς και ουσιαστικά αναποτελεσματικοί.

Είναι ίσως δύσκολο να φαντασθείτε ότι έτσι μπορούν να δημιουργηθούν ρωγμές στην ατσάλινη βιτρίνα της κατεχόμενης πραγματικότητας ή ότι θα αφεθούν τα διάφορα δεδομένα του συστήματος να εκτοπισθούν και να διορθωθούν. Το όραμά μας σπάνια κρατάει περισσότερο από όσο είμαστε πάνω στο χαρτονένιο μας βάθρο: κάνα πόστερ από δω, καμμιά πορεία από κει, κάποιο περιοδικό που το διαβάζουμε μονάχα λίγες αδελφές ψυχές.

Τι θα γινόταν όμως αν όλη αυτή η μυρμηγκιά των αναρχο-φρικο-αριστεριστών έβαζε σκοπό να καταστρέψει από ένα τουλάχιστον συγκεκριμένο κυρίαρχο έμβλημα ο καθένας τους την ημέρα;

Τι θα γινόταν αν κάναμε τους ναούς του εμπορεύματος να φανούν σαν απαίσια άντρα που έχουν όλα τα αντίστοιχα λατρευτικά τους σκεύη γεμισμένα αίμα, σκατό, σπασμένο γυαλί, θάνατο;

Τι θα γινόταν αν σταματούσαμε να γράφουμε, να ζωγραφίζουμε και να θεωρητικολογούμε μέσα από τα αυστηρά προσδιορισμένα και προκαθορισμένα όρια που οι Λόας μας έχουν ορίσει, κι αρχίζαμε να στέλνουμε την πνευματική δουλειά μας σε τυχαίους άγνωστους ή να την διανέμουμε σε καθαριστήρια και πολυκαταστήματα;

Τι θα γινόταν αν βλέπαμε όλες μας τις ενέργειες σαν δημιουργίες μιας καινούριας θετικής κουλτούρας, παρατώντας τις μοναχικές μας διαμαρτυρίες και τις καταστρεπτικές μας φαντασιοπληξίες;

Τι θα γινόταν αν ό,τι κάναμε ήταν μέρος μιας συνειδητά προσχεδιασμένης τακτικής και ενός οργανωμένου τελετουργικού που θα κατευθυνόταν όχι στο να ρίξει απλώς κάποιο «άλλο» μήνυμα στην καθημερινή ζωή, αλλά να εργασθεί ενάντια στο καθεστώς της δυαδικής δύναμης στην κουλτούρα, που έχει φέρει κι εμάς κι αυτούς ένας βήμα πριν τον οριστικό αφανισμό;

Τι θα γινόταν άραγε αν τέλειωνε αυτό το αναθεματισμένο άρθρο κι άνοιγα άλλη μια μπύρα;

Bob Hopi

(Πρωτοδημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ανοιχτή Πόλη» στα τέλη της δεκαετίας του 1980)

Νέστωρ Μάχνο

Ο Μάχνο γεννήθηκε το 1889 από πολύ φτωχή αγροτική οικογένεια. Δούλεψε σε ένα χυτήριο και μετά την Επανάσταση του 1905, στη Ρωσία, έγινε αναρχικός.

Καταδικάστηκε για την εκτέλεση κάποιου αξιωματικού της αστυνομίας και μετά από 9 χρόνια φυλακής, το 1917 γύρισε στην πόλη που γεννήθηκε στη Νότια Ουκρανία. Συνετέλεσε στη δημιουργία ενός ισχυρού αναρχικού κινήματος. Οι αγρότες κατέλαβαν τη γη το Σεπτέμβρη του 1917. Μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση και στη διάρκειά της, εφαρμόζοντας την τακτική της συνεργασίας πολέμησε μαζί με τους σοσιαλεπαναστάτες (αριστερούς Εσέρους) και με άλλες τάσεις επαναστατών ενάντια στους Λευκούς.

Το 1918 οι Μπολσεβίκοι με τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ παραχώρησαν την Ουκρανία στους Αυστριακούς και Γερμανούς. Η προέλαση των στρατευμάτων έδιωξε από την περιοχή τις ανταρτικές ομάδες και σταμάτησε τη δραστηριότητα του Μάχνο.

Αφού συναντήθηκε με τον Κροπότκιν και τον Λένιν επέστρεψε στην Ουκρανία όπου με διάφορες αντάρτικες επιχειρήσεις δημιούργησε προβλήματα τόσο στα στρατεύματα κατοχής όσο και στην κυβέρνηση ανδρεικέλων που είχαν εγκαταστήσει. Οργάνωσε τον Επαναστατικό Στρατό της Ουκρανίας. Οι Αυστριακοί και Γερμανοί αποσύρθηκαν. Η επιρροή του Μάχνο στους αγρότες φαντάρους του Κόκκινου στρατού ήταν αρκετή για να προκαλέσει την εχθρότητα των Μπολσεβίκων.

Την άνοιξη του 1919 αποφάσισαν ότι δεν ήταν πια σύμμαχοι με τον Μάχνο. Αλλά δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ένα στρατό με 15.000 άτομα και με μια ισχυρή επιρροή και εφαρμογή της αναρχικής θεωρίας στην Ουκρανία.

Το Νοέμβρη του 1920 εξέδωσαν διαταγή σύμφωνα με την οποία όλες οι αντάρτικες ομάδες θα έπρεπε να απορροφηθούν από τον Κόκκινο Στρατό. Ο Μάχνο αντιστάθηκε όλο το χειμώνα, αλλά τον Αύγουστο του 1921 οι δυνάμεις του είχαν περιοριστεί και η επιρροή του πάνω στους τρομοκρατημένους από τους Μπολσεβίκους αγρότες είχε εξασθενήσει.

Διέφυγε στο εξωτερικό. Πέθανε στο Παρίσι το 1935 σε ηλικία 46 χρόνων μέσα σε άθλιες συνθήκες και με μεγάλη πίκρα.

Πηγή: http://www.nestormakhno.info/greek/index.htm

Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος: ΚΑΙ ΜΗ ΚΥΠΤΩΝ ΤΟΝ ΑΥΧΕΝΑ ΕΙΣ ΟΥΔΕΝΑ...

«Αναπνέων τον καθαρόν αέρα των ορέων και μη κύπτων τον αυχένα εις ουδένα, είμαι ίσως ο ευτυχέστερος των ανθρώπων. Ζήτε σεις οι πλούσιοι εν ιδρώτι του προσώπου ημών; Ημάς όμως καταγράμμα επιβαρύνει η κατάρα αύτη του πλάστου, κατά γράμμα; ουχί διότι ζώμεν εν τω αίματι ημών.

Ληστής κακούργος! Οι πλούσιοι τους τρέμουσιν, οι πτωχοί τους τιμώσι, τις τους καταφρονεί; ο νόμος; όχι, διότι δεν τους ετιμώρει. Καθήκον μέγα επεβλήθη εφ’ ημάς να τιμωρώμεν τους πλουσίους τους διαφεύγοντας το βλέμμα του νόμου, να χύνωμεν το αίμα αυτών αφειδώς, διότι το ερρόφησαν απ’ άλλων. Διατί προσπαθούσι να μας εξολοθρεύσωσιν; Άρχοντες των ορέων επιβάλλομεν φόρον εις τους διερχομένους εκείθεν, καθώς και σεις οι εν τη κοινωνία επιβάλλετε χιλίους φόρους, διατί μας υβρίζετε;

Αυτοί φονεύουν λάθρα. Ο νόμος δεν έπρεπε να προσπαθή να κατατρέχη ημάς, πριν φέρει τα βλέμματα αυτού τόσον μακράν έπρεπε πρώτον να παρατηρήση τους πέριξ αυτού αληθώς κακούργους. Πλήν διατί δεν το κάμνει; Διότι ημείς φονεύουμεν αναφανδόν, εκείνοι δε λάθρα, διότι ημείς εις μιαν στιγμήν απαλλάτομεν τον ανθρώπον του βαρέως της ζωής φορτίου, εκείνοι βραδέως και απαθώς ροφώσι το αίμα των θυμάτων των, διότι ημείς καλούμεθα λησταί, εκείνοι ευγενείς, πεπολιτισμένοι, αγαθοί και ενάρετοι άνθρωποι. Η δε κοινωνία πριν καταρασθή ημάς, έπρεπε πρώτον φέρουσα τα βλέμματά της εις τους κόλπους αυτούς να ίδη τ’ αποτελέσματα α αυτή παρήγαγε και παράγει.

Οι νόμοι εσχηματίσθησαν διά να καταπιέζωσι τους πτωχούς, τους άνευ προστατών, τους αδυνάτους. Σπανίως ο νόμος προστατεύει τον ασθενή, αλλ’ οι εντός της κοινωνίας τοιούτοι είναι πολλάκις ισχυροί εκτός αυτής και καταπατούσι τον νόμον όστις τους ηδίκασε. Δεν είμεθα ημείς τιμιώτεροι υμών αφού διατηρούμεν τους νόμους ους έχομεν; δεν είμεθα μυριάκις γενναιότεροι, μυριάκις ανώτεροι υμών αφού δεν έχομεν ανάγκην προστατών; Δεν είμεθα ημείς άνθρωποι τωόντι αφ’ ου δεν είμεθα ουδενός δούλοι! Ερπετά! τολμάτε ν’ αποσκαρακίζητε ημάς τους αετούς.

Μας θεωρούσι σκληρούς, απανθρώπους, αγενείς, αλλ’ όχι, η καρδιά ημών είναι ευγενεστέρα της καρδιάς υμών, και ο έρως ου μας θεωρείτε αναξίους, υπάρχεις εις ημάς γνήσιος, καθαρός, ουχί, ως εις υμάς μεμολισμένος και υλικός. Από κτίσεως του κόσμου μέχρι της σήμερον ο άνθρωπος φερόμενος πάντοτε προς το κακόν, και διά του πολιτισμού αποκρύπτων ακολούθως την αισχράν φύσιν του κατέστη ανυπόφορος. Πριν ο πολιτισμός, η νενομισμένη αύτη υποκρισία, εισδύση εις τους ανθρώπους ηδύνατο ευκολότερον πως να διακρίνη τις τον κακόν. Αλλά σήμερον ο πεπολιτισμένος κακούργος αδιόρατος γενόμενος διά της λαμπρότητός τους εις τους οφθαλμούς των ανθρώπων, διασκορπίζει μεν μέλι και γάλα διά της γλώσσης του, και των ποδών του και των χειρών του, και των χειλέων του, διασκορπίζει δε άζωτον και δηλητήριον διά της καρδιάς του. Πώς δύναταί τις να προφυλαχθή απ’ αυτών; πώς να διαφύγη τας δολοφόνους αυτών χείρας, αίτινες θωπεύουσι τας παρειάς του θύματος ίνα εμπηξώσι το εγχειρίδιον βαθύτερον;»

Πηγή: Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος, «Σκέψεις ενός ληστού, ή η καταδίκη της κοινωνίας», Αθηνα, 1861